Doktor Bente Vold draup ein drope blod på analyseapparatet. Nå var det berre å venta. Ho dumpa ned i den store skinnstolen, den einaste på laboratoriet. Om nokre få minutt kunne dei få svar på kva som feilte Garborgsenterets avdelingsdirektør. Kvelden før hadde Inger Undheim fått eit hysterisk anfall i museumsbutikken. Ho hadde vore på julegåvehandel då ho braut saman på bakrommet, like ved ei bunke gule bøker. Heldigvis hadde både butikksjefen og dei andre tilsette på Garborgsenteret vore til stades. Avdelingsdirektøren vart snart tatt hand om av helsepersonale og køyrt nesten to hundre meter, utan pause og over fleire ubehagelege fartsdumpar, til legesenteret. Vel framme hadde doktor Vold tatt imot henne og vaka over henne heile natta. Fire beroligande sprøyter hadde ho sett i avdelingsdirektørens kropp, ho hadde varma henne med seks doble ullteppe og litt tigerbalsam, vogga henne forsiktig i sjukesenga og sett CD-en «Mi Haugtussa» av Herborg Kråkevik på automatisk repetisjon.
I løpet av natta hadde doktoren klødd seg i hovudet. Kva kunne dette vera? Ho hadde aldri sett noko liknande; ho, som hadde vore den beste studenten på medisinstudiet og deretter allmennlege i seksten år. Ho hadde foretatt tusenvis av konsultasjonar og alltid sett rett diagnose ved første høve. Sjølv over telefon var ho ufeilbarleg. Ringte dei og sa «doktor, eg er så forkjøla,» så kunne ho svara, nesten før dei hadde fått snakka ferdig, at «det må vera forkjøling.» I den neste setninga skisserte ho behandlinga med ufordrageleg enkelheit: «Kjøp solhatt, herr Gåsland.»
Pasientane til doktor Vold tolte sommaren godt.
Men nå sto ho framfor ei utfordring av dimensjonar. Så langt hadde ingen av prøvane gjeve noko svar. Inger Undheim hadde verken utslett eller smerter på spesifikke stader. Hjerneskanninga viste normal aktivitet for ei kvinne i hennar alder, og størrelsen på språksenteret kunne forklarast med pasientens utdanning og arbeide. Sto dei overfor eit ukjent virus? Eller endå verre: sto dei overfor eit terrorangrep med kjemiske våpen, resistente bakteriar avla fram på Ibsenmuseet eller Hamsunsenteret?
Det plinga i analyseapparatet og doktoren reiste seg. Lyste det grønt? Nei, raudt. Ikkje noko resultat denne gongen heller. Det var negativt når prøvane var negative, men endå verre når dei var positive på noko negativt. Det einaste positive var når prøvane var positive på noko positivt.
Doktor Vold elska å koma med gode meldingar: «Det er berre voksesmerter, Gunnar, du kjem til å bli høgare enn faren din.» «Gratulerer, frøken Haug, du skal ha femlingar og alle er store og sterke.» «Det er kje noko gale med kjønnet ditt, Asgeir, langt ifrå, det er berre frykteleg, frykteleg svært.» «Du må rekna med å vera lam resten av livet, Nina, men då får du jo ein sånn morosam firhjuling å fresa rundt med på kjøpesenteret.» «Anne, høyr godt etter, du har mista hørselen for alltid, men det er jo berre positivt for deg som likar jazz.» «Rett nok har du eit kannibalsyndrom, John, men det er nokså mildt og eg skal laga medisin til deg, eg.»
DEFAULT sto det på displayet, NEGATIVE.
“Det var som faen,” tenkte doktor Vold, “klarer dei kje å laga norske skjermar? Og dette skal vera i 2016?”
Ho tok fram skjemaa sine. Doktor Vold hadde vore livlegen til avdelingsdirektør Undheim sidan dei begge var ferdig utdanna. Ho kjende sin klients fysikk likså godt som biologien, kjemien og språkvitskapen hennar. Men kor låg svaret? Kva var det ho ikkje hadde sjekka? Og kva var det dei hadde sagt? At Undheim fekk anfall idet ho gjekk inn på bakrommet? At det verka som ho reagerte på ei bunke gule bøker?
Doktoren tok ein slurk lang kaffi, men spytta det ut. Deretter tok ho ein lang slurk kaffi i staden. Ho såg oppi vasken der nokon hadde late fleire ølkrus og eit par kneskåler stå att utan i setta inn i oppvaskmaskinen. Irritert knaska ho i seg eit par kalde nasevenger då det slo henne: Herre Hippokrates! Dei gule bøkene!
Det var ikkje utan grunn at Bente Vold hadde vore den beste studenten på medisinstudiet.
Ho tok ein sjølvi.
Kort tid etter kom politiet med ein gjennomsiktig pose med bevismateriale. Oppi låg ei ny og moderne bok med gult smussomslag. Ho var ikkje spesielt tjukk, men heller ikkje tynn. På ryggen sto det: ARNE GARBORG – FRED.
Doktor Vold låste døra og gaffa alle opningar. Ho iførte seg vernebriller, asbestmaske og slalåmhanskar. Forsiktig fiska ho opp boka med ein desinfisert pinsett. Ho vog henne i hendene, vende henne att og fram og fram og tilbake, studerte henne, la henne på bordet og slo på operasjonslyset. Fingrane glei sakte over smussomslaget til ho ømfintleg la det under lupa. Så vidt ho kunne sjå var alt normalt. Ingen spor av kjemikalier, bakteriar eller virus. Ho gjorde det same med boka. Den var glatt på utsida og hadde ikkje merke etter nokon ting, ikkje ein gong feittmerke eller fingeravtrykk frå butikksjefen. Doktor Vold trekte pusten. Ho opna boka langsamt. Først blei ho møtt av to kvite sider, deretter tittelarket: ARNE GARBORG – FRED, så kolofonarket med produksjonsår, forlag, design, trykkeri og ISBN-nummer.
Pulver?
Doktor Vold blåste, men fann berre ei naturleg ujamnheit i papiret. Då ho skulle til å bla vidare festa ho seg ved noko anna.
Herre Hippokrates!
Ho vakla baklengs og snubla i posen med amputerte trebein.
Nokon hadde omsett Fred til bokmål!
Kva i hulaste? Fred på bokmål? Det får vera grenser! Lat oss verkeleg håpa dei finn syndarane og straffar dei hardt. Fengsel er ikkje nok. Følg med i neste episode og sjå koss det går. Det skal bli sjukt spennande!
Til sjukt spennande (3. desember)